Dla osób, które pracują w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze ustawodawca przewidział szczególny rodzaj emerytury, tak zwaną emeryturę pomostową. Emerytury te wprowadza ustawa z dnia 19.12.2008 roku o emeryturach pomostowych.

Prawo do emerytury pomostowej mają osoby, za które odprowadzana jest składka na Fundusz Emerytur Pomostowych. Z tego Funduszu mają być finansowane emerytury pomostowe. Składkę odprowadza pracodawca, który w swoim zakładzie pracy tworzy tak zwany wykaz stanowisk pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Wykazy te pracodawca tworzy samodzielnie. Pracownik może jedynie żądać, aby dopisano go do ewidencji pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Składka jest odprowadzana za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych. Składkę odprowadza się za osoby urodzone po 1.01.1948 roku. Składka wynosi 1,5 proc. podstawy wymiaru.

W świetle ustawy prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku. Wykaz takich prac jest zawarty w załączniku do ustawy.

Prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanej z procesem starzenia się. Wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik do ustawy.

Prawo do emerytury pomostowej na ogólnych zasadach przysługuje osobom, które urodziły się po 31.12.1948 roku. Wiek emerytalny dla takiej emerytury na zasadach ogólnych wynosi 55 lat dla kobiet oraz 60 lat dla mężczyzn. Warunkiem uzyskania emerytury jest także odpowiedni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, który powinien wynosić co najmniej 15 lat. Do lat tych nie zalicza się okresów pobierania zasiłku macierzyńskiego i chorobowego.

Kolejnym warunkiem jest posiadanie odpowiedniego okresu składkowego i nieskładkowego w świetle ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Okres ten dla kobiet wynosi minimum 20 lat, a dla mężczyzn minimum 25 lat.

Ustawa przyznaje prawo do emerytury pomostowej tylko tym osobom, które przed dniem 1.01.1999 roku chociaż jeden dzień pracowały w szczególnych warunkach lub charakterze na starych zasadach lub przed tym dniem przez jeden dzień wykonywały pracę, o której mowa w ustawie o emeryturach pomostowych. Oznacza to, że emerytury pomostowej nie otrzymają osoby, które nie pracowały przed 1999 rokiem. Ponadto, aby otrzymać emeryturę pomostową należy wykonywać pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych po dniu 31.12 2008 roku. Ostatnim warunkiem otrzymania emerytury pomostowej na ogólnych zasadach jest rozwiązanie stosunku pracy.

Powyżej opisano zasady otrzymywania emerytury pomostowej na zasadach ogólnych. Ustawa o emeryturach pomostowych wprowadza także odrębne rodzaje emerytury przeznaczone dla konkretnych grup zawodowych.

Małgorzata Karolczyk-Pundyk Forum Pokrzywdzonych Przez Państwo
tel. (+48) 781 729 460 www.forumpokrzywdzonych.pl